Yaşar Süngü: Nerden baksan tutarsızlık

Yaşar Süngü: Nerden baksan tutarsızlık

Bir yanda küresel iklim değişikliği ile gelen kuraklık diğer yanda sokaklara kadar inen siyasal hareketlilik. Küres

Bloody Hong Kong shopping mall clash wounds several
Hitting UNESCO trails in land of fairy chimneys
مجلس الأمن يمدد حظر الأسلحة على الصومال

Bir yanda küresel iklim değişikliği ile gelen kuraklık diğer yanda sokaklara kadar inen siyasal hareketlilik.

Küreselleşerek küçülen dünyada hem siyasi hem ekonomik hem de meteorolojik bir iklim değişikliğinin sancıları arttı.

**

Dünyanın dört bir yanında sokaklarda gösteriler ve protestolar var.

Halen, Irak, İran, Lübnan, Hong Kong, Hindistan, Gürcistan, Bolivya,Venezuela,Yemen ve Afganistan’da halk sokaklarda çeşitli nedenlerle protesto gösterileri düzenliyor ve güvenlik güçleriyle çatışıyor.

Suriye’yi saymıyoruz çünkü oraya elini sokmayan yabancı ülke neredeyse yok.

Filistin zaten hiç dinmeyen kanayan yaramız.

**

Irak’ta ülkedeki yolsuzlukları, işsizliği ve elektrik, su gibi temel hizmetlerdeki eksikliği protesto eden halk sokağa indi.

1 Ekim’de başlayan gösterilerde şu ana kadar 320’den fazla kişi hayatını kaybetti.

Protestolara sahne olan bir başka ülke de Lübnan.

Lübnan’da halk hükümetin getirdiği yeni vergileri protesto etmek üzere 17 Ekim’de sokağa döküldü.

Başbakan Said Hariri istifa etti ancak buna karşın protestolar sona ermedi.

**

İran’daysa hükümetin akaryakıt fiyatlarına yüzde 50 zam kararı ülkenin dört bir yanındaki protestoları tetikledi.

Gösterilerde şu ana kadar en az 12 göstericinin ve 4 güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiği belirtiliyor.

Diğer ülkelerdeki eylemlerde perde arkasında kalmayı tercih eden ABD,İran’da sokaklara açıktan destek veriyor.

**

Türkiye’nin hemen yanı başındaki Gürcistan’da da halk sokağa çıktı. Gürcistan’da hükümeti protesto eden ve erken seçim talep eden yaklaşık 20 bin kişi Pazar günü gösterilerde bulundu.

**

Hong Kong’da başlayan protestolar 6. ayına girdi. 100 kadar öğrenci polis kuşatması altındaki Politeknik Üniversitesi’nde eylemlerini sürdürüyor.

**

Hindistan’da devlet okul ücretlerine yapılan zamları protesto eden öğrencilerin eylemleri de sürüyor.

50 kadar öğrenci gözaltına alındı.

Öğrenciler okul kampüslerinde de hükümeti protesto ediyorlar.

**

Bu ülkelerde sokakları ‘yabancı bir el’in karıştırdığını herkes biliyor.

Ancak bu ‘yabancı el’ o ülkelerdeki siyasilerin masum olduğunu göstermiyor.

Onların beceriksizliğinin payı da ihmal edilmeyecek kadar büyük.

**

Sıcaklık sadece sokakları kavurmuyor.

Balkanlar son yılların en sıcak sonbaharını yaşadığı için Balkanlardan beklediğimiz soğuk hava ve yağmur bir türlü gelmiyor.

Yoğun iş göçü alan iki büyük sanayi şehri İstanbul ve Kocaeli’de su seviyeleri en düşük noktaya kadar inmiş durumda.

**

Uzmanlara göre betonlaşma ve havadaki yüksek basınç yüzünden soğuk hava dalgası İstanbul’da yağmura engel oluyor.

Eylül, ekim ve kasım aylarında sıcaklık mevsim normallerinin üzerinde seyrederken, uzmanlar iklim değişikliği nedeniyle kışın geç geleceğini belirtiyor.

Aralık ayında sıcaklıklarda düşme ve yağışların başlaması bekleniyor.

Yani sonbaharda yağmur yok.

**

Küresel ısınmayla birlikte dünya genelinde yaşanan iklim değişikliğine dikkat çeken İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Orhan Şenmeteorolojik parametrelerin değiştiğini söylüyor;

“Kasım ayında bu kadar yüksek sıcaklığın olması ve 15-20 gündür yağışın olmaması bir doğal afettir” diyor.

**

Sıcaklık ve kuraklığın başka bir şekli de küresel ekonomiyi kavuruyor.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), bu yılın dördüncü çeyreğinde küresel mal ticaretindeki büyümenin, ana sektörlerde baskı yaratan gerilim ve artan tarifeler nedeniyle trendin altında kalacağı uyarısında bulundu.

DTÖ’ye göre, 2018 yılında yüzde 3 büyüme kaydeden küresel mal ticareti bu yıl yüzde 1,2 ve 2020’de yüzde 2,7 artacak.

Yani küresel ekonomide kavurucu sıcaklık sürecek.

**

Peki bu ekonomik alanda ve küresel iklimde yaşanan sıkıntılar neden ABD ve Avrupa’da yok, onların keyifleri yerinde mi?

Hayır.

Onlardaki sıkıntılar daha derin.

Sıkıntılarının su yüzüne çıkmaması için yukarıda saydığımız ülkeleri karıştırarak şimdilik dünya gündemini oyalıyorlar.

**

Son nokta;

Sosyal adaletsizlik ve küresel iklim bozukluğu zengin fakir bütün ülkelerde halının altında gizlenemeyecek kadar büyüdü.

Bakalım neler olacak?