israil ve türkiye ilişkileri: Mavi Marmara baskınının ardından Türkiye-İsrail ilişkilerinde 6 yıldır yaşanan krize, yoğun bir diplomatik m
israil ve türkiye ilişkileri:
Mavi Marmara baskınının ardından Türkiye-İsrail ilişkilerinde 6 yıldır yaşanan krize, yoğun bir diplomatik mesai harcanarak son nokta konuldu.
Bölgenin 2 önemli ülkesi Türkiye ve İsrail krizinin, 2 ülke ilişkilerinin yanı sıra bölgesel dengelere de olumsuz yansımaları oldu. Şimdi ilişkileri normalleştirmek ve Arap Baharı sonrası türbülansa giren bölgede yeni bir güç dengesi kurmak için Türkiye ve İsrail’in yoğun çaba harcaması bekleniyor. İki ülke ilişkileri geçmişte olduğu gibi bugün de reelpolitik üzerine kurulu, denge/çıkar ilişkisi gözeten ve Filistin sorununa göre şekillenen bir yapıya sahip bulunuyor.
Bu yazı dizisiyle, kurulduğu günden bu yana İsrail ile yaşanan kırılmalar, özellikle İsrail’in 2008 yılındaki Dökme Kurşun Harekâtı ile başlayan kopuş, 2009’da Davos’taki “One Minute” çıkışı ve 2010 yılında Mavi Marmara krizi gibi art arda gelen krizler ile normalleşme çabalarını ve bundan sonra beklenenleri ele alacağız.
Türkiye ile israil arasında ticaret nasıl ?
Türkiye-İsrail ilişkilerindeki krizlerden belki de en az etkilenen alan ticaret oldu. Ticaret hep artış trendi izledi. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2008’de 3.4 milyar dolardan, 2011’de 4.4 milyar dolara yükseldi.
TÜİK verileri dikkate alındığında, son 5 yılda İsrail’e karşı sürekli dış ticaret fazlası verilirken, bu dönemde ihracat yüzde 13 artarak 2.4 milyar dolardan 2.7 milyar dolara yükseldi. Kriz döneminde bile bozulmayan ve artan ticaretin önümüzdeki dönemde 2 katına çıkması planlanıyor. Özellikle inşaat alanında Türkiye’den ciddi yatırımlar bekleniyor.
Türkiye’nin İsrail’e ihracatı 2004’de 1 milyar 315 milyon dolarken, düzenli biçimde artarak Mavi Marmara olayının yaşandığı 2010 yılında 2 milyar 80 milyon dolara, bir sonraki yıl 2 milyar 390 milyon dolara, son olarak 2017 yılında da 3 milyar 409 milyon dolara kadar yükseldi. İsrail’den ithalat ise 2004’deki 714 milyon dolar seviyesinden 2011’de 2 milyar 57 milyon dolara çıktı.
İthalat artarak 2014’de 2 milyar 880 milyon dolara kadar yükseldikten sonra azalmaya başladı ve 2017’de 1.5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye-İsrail ticaret hacmi ise 2004’de 2 milyar doların biraz üstündeyken, 2017’de 5 milyar dolara yaklaştı.
Türkiye İsrail’e ağırlıklı olarak binek otomobilleri, demir çelik ürünleri, izole edilmiş kablo ve tel, plastik eşyalar, konfeksiyon ürünleri, beyaz eşya, seramik ürünleri ve çimento ihraç ederken, petrol yağları, propilen polimerler, siklik hidrokarbonlar, elektrik enerjisi üretim grupları ve etilen polimerler ithal ediyor.
Hamas Lideri: İsrail, Türkiye’nin Bölgesel Güç Olmasından Rahatsız
Belediye Başkanı Dursun Ay’ın davetlisi olarak Düzce’ye gelen Filistin İslami Direniş Hareketi Lideri Halid Meşal, “İsrail zalim bir devlettir, zalim devletlerin yöntemleri de zulme dayalıdır” dedi. Filistin İslami Direniş Hareketi HAMAS’ın Siyasi Büro Başkanı Halid Meşal, Düzce Belediyesini ziyaret etti.
Belediye Başkanı Dursun Ay tarafından karşılanan Halid Meşal, karşılamanın ardından Belediye Başkanı Ay’ın makamına geçti. Burada gazetecilerin sorunlarını cevaplandıran Halid Meşal, son günlerde Türk vatandaşların Kudüs ziyareti esnasında İsrail’in uyguladığı kötü muameleye değindi. Halid Meşal, Türk vatandaşlarını uygulanan kötü muamelenin iki nedeni olduğunu belirterek, birinci nedenin İsrail’in zalim devlet olduğunu, ikinci nedenin ise İsrail’in Türkiye’nin bölgesinde güç olduğundan korkması olduğunu söyledi.
Meşal, “İsrail ülkesinde insanları hapseden, zulmeden zalim bir devlet ve zalimin tabiatıdır bu. İsrail, Türkiye’den rahatsız çünkü Türkiye bölgesinde bölgesel bir güçtür artık. Bölgesel güç olmasından rahatsızdır ve Filistin halkının yanında duruşu İsrail’i rahatsız etmektedir.
Bu rahatsızlıktan dolayı Türkiye’yi de rahatsız etmek istemesinden kaynaklı bir sebeptir” dedi. Konuşmaların ardından Düzce Belediye Başkanı Dursun Ay tarafından tablo hediye edilen HAMAS Siyasi Büro Başkanı Halid Meşal de Filistin tapusunun küçültülmüş bir örneğinin bulunduğu tabloyu hediye etti.
COMMENTS