Türkiye’de durgunluk neden başladı, ne kadar sürer?

Türkiye’nin geçen yaz döviz kurundaki çöküşten yaşamaya başladığı ekonomik düşüş, yılın sonuna doğru daha da kötüleşmeye devam etti.

TÜİK’in perşembe günü yayımladığı verilere göre, aralık ayında sanayi üretimi 2009 Haziran ayından bu yana en büyük aylık düşüşü yaşayarak yılın son dört ayını ekside kapamış oldu. İmalattaki çift haneli düşüşün etkisiyle, toplam çıktı aralık ayında yıllık yüzde 9.8 düştü. Sanayideki bu düşüş, Bloomberg tarafından derlenen her tahminden çok daha kötüydü.

Para Analiz’de yer alan habere göre, yıllık bazda, GSYH muhtemelen 2018’in son çeyreğinde daraldı ve Bloomberg tarafından derlenen medyan tahminlerine göre, 2019’un ilk yarısında da daralma yolunda ilerliyor. Türkiye’nin son iki durgunluktan sonra yaşadığı bir büyüme hamlelerinin aksine, bu kez toparlanma çok daha uzun ve kademeli olabilir.

İş Yatırım’da ekonomist olan Muammer Kömürcüoğlu, aralık ayındaki sanayi düşüşünün derinliği göz önüne alındığında, gayri safi yurtiçi hasılanın son çeyrekte bir yıl öncesine göre yüzde 2.5 oranında daralmış olabileceğini söylüyor.

HalkInvest’teki analistlere göre ise ekonomi yılın son çeyreğinde yüzde 4’e varan bir oranda küçülmüş olabilir.

ING Bank A.Ş.’nin baş ekonomisti Muhammet Mercan’a göre rakamlar, “finansal oynaklığın ardından ekonomik aktivitede devam eden ayarlamaların derecesini” gösteriyor: “Veriler, dördüncü çeyrek GSYİH büyümesindeki yavaşlamanın, daha sıkı dış ve iç finansal şartların tüketim ve yatırım üzerindeki ağırlığı nedeniyle beklenenden daha belirgin olduğunu gösteriyor.”

Ortadoğu’nun en büyük ekonomisi, hala Lira’nın yaz aylarındaki düşüşünün içerideki talebe ve bankaların kredi musluklarına verdiği zararı toparlamaya çalışıyor. Merkez Bankası, borçlanma maliyetlerini yükseltmek için daha önce eylül ayına kadar tereddüt etmişti.

Bu gecikmenin mirası ise, bankanın Türkiye durgunluğa doğru ilerlerken bile para biriminde bir oynaklığa neden olma endişesi duyması ve tüm dikkatini enflasyona vermesi nedeniyle bu sefer de faizleri indirme konusunda aynı direnci göstermesi anlamına geliyor.

Merkez Bankası’nın elleri bağlıyken, ekonomi yokuş yukarı bir tırmanışla karşı karşıya.