Estetik Ameliyatların Tıptaki yeri Tıbbî müdahale, “Tıp mesleğini icraya yetkili bir kişi (hekim) tarafından5 , doğrudan ya da dolaylı tedavi amacına
Estetik Ameliyatların Tıptaki yeri
Tıbbî müdahale, “Tıp mesleğini icraya yetkili bir kişi (hekim) tarafından5 , doğrudan ya da dolaylı tedavi amacına yönelik olarak gerçekleştirilen her türlü faaliyeti ifade eder.” şeklinde tanımlanmakta olup, en basit teşhis ve tedavi yöntemlerinden en kapsamlı ve ağır cerrahî ameliyatlara kadar uzanmaktadır.
Cerrahî müdahale ise, doğrudan doğruya organ veya dokular üzerinde fiziksel değişiklikler meydana getirmek üzere yapılan, organdaki ve dolayısıyla organizmadaki bozuklukları gidermeye yönelik tıbbî girişimdir7 Estetik amaçlı cerrahî müdahaleler ise, kişinin doğuştan mevcut veya sonradan bir etken sonucu ya da kendiliğinden meydana gelmiş görünüm bozukluklarını düzeltmek veya böyle bir şekil bozukluğu olmamasına rağmen kişinin daha güzel görünmesini sağlamak amacına yönelik tıbbî müdahalelerdir.
Yayvan burun kanatlarını yukarı doğru çektirme, kırışan yüze doku transferi, kalçalardan vakumla yağ aldırma, dize estetik yaptırma, burun düzelttirme, gıdı aldırma, tombul yanakları incelttirme, silikonlu protez taktırarak dudak veya meme büyültme veya meme küçültme, meme dikleştirme, kulak küçültme veya kepçe kulak durumunu düzeltme, estetik karın germe
(abdominoplasti), liposuction (estetik yağ alınması), yağ injeksiyonu, yüz germe (face-lift), kaş kaldırma, göz kapağı estetiği (blefaroplasti), çene estetikleri, botoks gibi estetik müdahalelerin bazılarında tedavi amacı, bazılarında ise güzelleştirme amacı güdülmekte; bazılarında ise, her iki amacı da birlikte gerçekleştirme hedeflenmektedir.
Gerçekten de, estetik ameliyatların bir kısmında, sadece güzel görüntü sağlayarak hastanın ruh sağlığını koruma değil, hastanın çektiği bazı acıların dindirilmesi de amaçlamaktadır. Ruhsal acılar yanında, bazı fizikî acılar ve ağrılar da estetik ameliyatlarla sona erdirilmektedir. Örneğin, doğuştan veya bir kaza sonucu burnunda şekil bozukluğu oluşan ve bu yüzden nefes alma
zorluğu çeken hasta, estetik ameliyatla, hem düzgün görünümlü bir burna sahip olarak içine düştüğü olumsuz psikolojik durumdan kurtulacak ve hem de nefes almakta çektiği zorluk giderildiğinden daha rahat bir yaşama kavuşacaktır.
Buna karşılık, normalden büyük memeye sahip olan bir hastaya yapılan meme küçültme ameliyatında, görüntüyü güzelleştirmenin değil, ağrı ve acının dindirilmesinin ilk planda amaçlandığı görülmektedir; zira böyle kişilerin sırt ağrısı çekeceği, ileride kamburluk ve duruş bozukluğu gibi problemlerle karşılaşacağı bilinmektedir..
Bazı estetik ameliyatlar ise tamamen görüntünün değiştirilmesi, güzelleştirilmesi
amacına yöneliktir ve bu ameliyatlarda tedavi veya fiziksel acı dindirme amacı yoktur12. Güzelleştirme amaçlı bu tür ameliyat ve girişimler,
kişinin dış görünümünü bozan veya bozduğu düşünülen kılların, benlerin, sarkık veya farklı renkteki derilerin, sivilcelerin, kırmızı damar uçlarının, derideki yağ kümeciklerinin yok edilmesi ya da bedendeki ve yüzdeki sakatlık, olağandan farklı şekil ve deformasyonların, yara ve yara izlerinin, asimetrik olan veya ortalamanın üzerindeki ya da altındaki ebattaki uzuvların
düzeltilmesi veya kapatılması için yapılan işlemlerdir.
Bu şekildeki estetik müdahalelerde amaç, beden sağlığı ve tedavisi değil, kişiye güzel bir görünüm kazandırmaktır. Bu bakımdan, tıbbî müdahalenin tanımındaki “bedensel tedavi amacı”nın zorunlu ve öncelikli bir unsur olduğu kabul edilirse, öncelikli olarak tedaviyi amaçlamamakla birlikte, hekim tarafından yapılan bu tür estetik ameliyatlar tıbbî müdahale sayılmayacaktır.
Doktrinde bir görüş14, herhangi bir ayırım yapmaksızın, her türlü estetik amaçlı müdahalenin “sırf güzel görüntü sağlamak için yapılan cerrahî müdahale” olduğunu kabul ederek, estetik ameliyatların hukuka aykırı olduğunu;
zira, bu tür müdahalelerde “ne tedavi, ne koruma, ne de acı dindirme amacı”nın bulunduğunu savunmaktadır.
Yukarıda da belirtildiği üzere, estetik ameliyatların bir kısmında sadece tedavi amacı; bazılarında ise, güzelleşme amacı yanında tedavi amacı güdülmektedir.
Bu sebeple, her türlü estetik ameliyatın “sırf güzel görüntü sağlamak için yapılan cerrahî müdahale” kapsamında değerlendirilmesi kanaatimizce isabetli değildir. Kaldı ki, tıbbî müdahalenin tanımında sözü geçen “doğrudan ya da dolaylı tedavi amacı”nın bulunması unsurunun gerek bedensel gerekse ruhsal tedaviyi kapsadığı kabul edilirse, ister tedavi amaçlı, ister güzelleştirme amaçlı, isterse her iki amacı da birlikte güden estetik ameliyatlarda da bu unsur (dolaylı tedavi amacı) mevcuttur.
Örneğin, güzelleştirme amaçlı estetik müdahalelerde, tedavi özelliği dolaylı bir nitelik taşıdığından ve insan hayatının devamı bakımından zorunlu olmadığı kabul edildiğinden, tehlikesinin arttığı oranda bu müdahalelere izin verilmemesi gerektiği belirtilmektedir;
zira sırf güzelleşmek için yaptırılan bazı ameliyatlarda, ölüme kadar uzanan tehlikeli sonuçlar doğabilmektedir.
Bu sebeple, dolaylı da olsa tedaviyi amaçlamayan, örneğin sırf ünlü olmak için yaptırılan estetik ameliyatların hukuka aykırı sayılması gerekir18. Bunun gibi, estetik amaçlı müdahale tehlikeli sonuçlar doğurmaya elverişli hâle gelmişse, salt güzelleştirme amacının güdülmesinden vazgeçilmesi, ameliyatın hastaya zarar vermeyecek şekilde sona erdirilmesi gerekir19. Görüldüğü gibi, güzelleştirme amaçlı estetik ameliyatlar, gerek diğer tıbbî müdahale türlerinden ve gerekse tedavi amaçlı estetik ameliyatlardan daha sıkı şartlara tabi olduğu gibi, ortaya çıkacak sorumluluk da daha ağırdır.
.
..
COMMENTS