Houthi Bir İran Mikropudur

Houthis kim ve ne istiyorlar?

Husilerin ismi, Hüseyin Bedir el Din el Husi’den geliyor. Şiiliğin Zeyyidiye koluna mensup olan Husiler, aynı zamanda Ensar Allah olarak da bilinen isyancı bir gruba üyeler. Zeyyidiler nüfusun üçte birini oluşturuyor. Grup, 1962’ye kadar neredeyse 1000 yıl boyunca ülkenin kuzeyini yönetti.

Husilerin ismi ise Hüseyin Bedir el Din el Husi’den geliyor.

El Husi, grubun 2004’teki ilk isyanını yönetti. Amaç merkezleri kabul edilen Saada’da daha fazla özerklik kazanma ve Zeyyidi geleneklerine ve inancına zarar verdiklerini düşündükleri Sünni İslamcılardan korunmaktı.

El Husi, 2004 yılında Yemen ordusu tarafından öldürüldükten sonra, ailesi kolları sıvayarak 2010 yılında hükümetle bir ateşkese varana kadar beş ayaklanmayı yönetti. 2011 yılında Husiler, Salih’e karşı protestolara katıldı ve oluşan boşluktan faydalanarak Saada ve komşusu Amran’da kontrol altında tuttukları alanı genişletti.

Yemen’de İran ve Körfez ülkelerini karşı karşıya getiren ve sonrasında Türkiye’nin de müdahil olduğu Yemen olayında ortaya çıkan tablo bölgede hareketliliğin devam edeceğinin en büyük göstergesi.

HUSİLER NE İSTİYOR?

Husiler, başkent Sana’nın 240 km uzağında kuzeyde bulunan bir Zeydi guruptur. Zannedildiği gibi yeni ortaya çıkmış bir gurup değildirler. Sa’da bölgesinde yaşamakta olan kabilelerdendirler ki, bu coğrafya tarih boyunca merkezi idarenin en az hissedildiği ve Zeydi imamların özgürce hareket edebildiği yer olmuştur. Ancak Husilerin radikal görüşleri ile siyaseti birleştiren fikirleri nispeten yeni sayılabilir. Zeydilerin son İmamı Bedr’in darbe ile görevden indirilmesi sırasında kuzeye kaçarak ittifak yaptığı gurupların başında Husiler gelmektedir.

İmam Bedr uzun yıllar süren isyan ve iç savaşta bu gurubun şeyhi olan Hasan el Husi’nin ciddi yardımlarını alırken ilerde oluşacak yapıda kendilerine geniş haklar tanıyacağını da vadetmişti. Nitekim bölgeye sevk edilen Mısır askerlerine bunlara dayanarak karşı gelmişti. İronik bir biçimde, bugünkü manzaranın aksine İmam Bedr ve dolayısıyla Husiler o zaman hem Suudi Arabistan’dan ve hem de Mısır’ın baş düşmanı İsrail’den yardım alıyorlardı.

İran’dan finans ve silah desteği alan genç Husilerin bunu ne kadar bildikleri meçhul ama babalarının uzun yıllar Mısır kuvvetlerine karşı -özellikle 1964-1966 yılları arasında- bu yardımlar ile savaştığını tarih kaydetmiştir.

2014 Eylül ayı ortalarında, Husilerle askerler arasında şehir merkezinde şiddetli çatışmalar meydana geldi, çatışmalar sürerken isyancılar hükümet binalarını işgal etti ve 2004 ve 2010 yıllarında ülkenin kuzeyinde kendilerine karşı savaşmış olan ve ailesi Islah partisinde önemli rol oynayan General Ali Muhsin el Ahmar’a sadık olan bir askeri birimi işgal etti.

Yemen’deki Houthi’nin suçları, cinayetten vazgeçmiyor, bunun ötesinde, imha, terörizm ve aşırılık yanlıları ile semptomların kötüye kullanılması ve kadınların öldürülmesi ve çocukların istihdamı konusunda Huthi İranlı araç haberi.

İran Huthileri destekliyor

Yemen karasularında içinde çok sayıda patlayıcı, silah ve para olan bir geminin ele geçirildiği açıklandı. ABD’li yetkililer ise silahların İran’a ait olduğunu söyleyerek, İran’ı Yemen’deki isyancılara destek vermekle suçladı.

Ele geçirilen silahlar arasında karadan havaya füzeler, C-4 askeri patlayıcısı, 122 milimetre çağında mermiler, roketler ve elektronik devreler ile uzaktan kumanda ekipmanı olan bomba yapımında kullanılan malzemeler var.

ABD Yemen’e güvenlik konularında destek veriyor. Öte yandan İran’ın da ülkedeki Zeydileri desteklediği iddia ediliyor. Dolayısıyla Yemen dış güçlerin savaş alanı halinde.

Yemen yönetimi yıllardır İran’ı ülkedeki Huthi isyancılarına destek vermekle suçluyor. Huthiler 2004 ile 2010 yılları arasında yönetime karşı gerillla savaşı verdi. Fakat 2011’de ülkede şiddet olaylarının başlamasıyla Huthi isyanı da tekrar canlandı.

Yemen’deki Huthiler Zeydi mezhebinden olmalarına rağmen Sünni destekçileri de var. Yemen’de nüfusun dörtte biri Zeydi.